Avrupa futbol şampiyonası ve futbolla gelen savaş terimleri

Merhabalar, şu günlerde malum futbolla yatıp kalkıyoruz. Milli takımımızın aldığı başarılarla birlikte spikerlerin anlatıklarında birşey daha dikkatimi çekti. Futbol maçı anlatan spikerlerimiz aynı zamanda savaş terimlerini de sık sık kullanıyor. Nedir bunlar, geçmişte tarih kitapları olsun, normal yaşantımızda olsun duyduğumuz kelimeler vardı. Hucum, atak, saldırıyoruz, vs. gibi.

Örneklerle verecek olursak:
• Rakip kaleye hucüm ediyoruz.
• Top Tuncay’da takım halinde saldırıya geçtik.
• Sağ kanattan bindiren Hamit rakibinin nefesini kesti.
• Viyanayi fethettik.
• Taktik savaşından Türkiye galip ayrılmasını bildi.
• Futbolcularımız ölümüne mücadele ediyorlar.
• Taraftarlarımız hep bir ağızdan vur kır parçala bu maçı kazan.

Yaptığım araştırmalar sonucunda nette bir kaç bilgiye daha rastladım. Aksiyon dergiside bununla ilgili bir araştırma yapmış daha önce ve şunlara değinmiş; kısaca göz atacak olursak;

Günümüzde bir çeşit harp olarak algılanan futbolda birçok savaş terimi kullanılıyor. Bunlardan belki de en eski olanı ’şampiyon’. Latincede ’campio’ olarak doğup İngilizceye ’champion’ olarak transfer olan bu kelimenin asıl manası savaşçı demek. Ortaçağ’da İngiltere’de bir başkası adına savaşan kişiye de şampiyon deniyordu. Futbola transfer olan tek terim ’champion’ değil. Hem takımlar, hem de taraftarlar açısından kazanmanın tek amaç olduğu futbolda her organizasyon bir cephe gibi. Zaten sporcular bile demeç verirken, "Bu sezon üç cephede birden savaşacağız." cümlesini kurmadan edemiyor. Medyada da takımların en golcü oyuncuları silah olarak takdim ediliyor, az gol yiyen sağlam defanslar ise tanka benzetiliyor. Katı savunma yapan takımlar için ’çanakkale geçilmezi oynadılar’ yorumu yapılıyor. Uluslararası bir maçın ardından tarih sayfalarına gidiliyor ve manşet öyle atılıyor. Mesela, bir takımımız Rapid Wien’i yendikten sonra gazetelerin manşetlerini Viyana Kuşatması süslüyor. Ayrıca, yerden vurmak, havadan vurmak, ablukaya almak, yerle bir etmek, saldırmak, orta alanda iyi savaşmak, orta sahayı ele geçirmek, deplasmana taraftar ordusuyla gitmek, teslim olmak, sağ salim çıkmak, bombalamak, rakibin gol silahlarını etkisiz hale getirmek gibi fiiller de sık sık kullanılıyor.

Futbolcular ölümüne oynuyor, takımları uğruna ölmeye hazır olan taraftarlar kendi oyuncularına ’Vur, kır, parçala, bu maçı kazan’diye tezahürat yapıyor. Bunların yanı sıra, stadyumlar cehenneme, şutlar füzeye, kurşuna ve mermiye benzetiliyor. Deplasmanda kazanılan bir maçın hemen ardından rakip takımın sahasının ortasına bayrak dikmek, ’artık burası fethedilmiştir’ anlamına geliyor. Futbolun savaş terimleriyle anlatılır olduğu bir dönemde stadyumlardaki şiddet de bitmek bilmiyor.

Saygılarımla. Suat.