Hıçkırık, diyaframın ani ve istemsiz kasılması sonucu oluşur. Diyafram, göğüs kafesini karın boşluğundan ayıran ve nefes almada önemli bir rol oynayan kastır. Nefes alırken diyafram kasılır ve aşağı doğru hareket ederek göğüs kafesinin genişlemesini sağlar.
İznimiz olmadan ağzımızdan çıkan “hıçk” sesi… Bazen komik gelse de kimi zaman can sıkıcı olabiliyor. Hıçkırık, ağzımızdan bir ses olarak çıkana kadar midemizle akciğerlerimiz arasında kalan diyaframımızda oluşur. Normalde diyafram ciğerlerimize hava doldurmak için nefes aldığımızda aşağı doğru iner ve nefes verirken rahatlayarak havanın ciğerlerinizden ağzınıza ve burnunuza gitmesine yardımcı olur.
Ancak diyaframınızı rahatsız eden bir şey olursa kasılarak hızlıca nefes almanıza neden olur ve aldığınız nefes de ses tellerinize çarparak “hıçk” sesini ortaya çıkarır. Hızlı ya da çok yemek yemek, gazlı içecekler tüketmek, stres, ani ısı değişikliği ve bir şey çiğnerken hava yutmak hıçkırığa neden olabilir.
Hıçkırığa neden olan kesin mekanizma tam olarak bilinmemektedir. Ancak, diyaframın kasılmasını ve gevşemesini sağlayan sinir iletilerinin taşınması sürecinde ortaya çıkan problemlerin diyaframın ani ve istemsiz bir şekilde kasılmasına sebep olduğu düşünülmektedir.
Hıçkırığa neden olabilecek bazı faktörler:
- Ani duygu değişimleri, heyecan, korku ve stres
- İstemsiz hava yutma
- Aşırı yemek
- Gazlı içecekler
- Aşırı alkol tüketimi
- Mide gazı
- Sıcak yiyecek ve içecekler
- Baharatlı besinler
- Alkol ve diyabet gibi toksik ve metabolik nedenler
- Bazı ilaçlar
- Beyin yaralanmaları
- Bazı kanser türleri
Hıçkırık genellikle kısa süre içinde kendiliğinden geçer. Ancak, bazı durumlarda hıçkırık uzun süreli olabilir ve günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Uzun süreli hıçkırık, ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir. Nefes tutmak ya da bir kesekâğıdına solumak ciğerlerde karbondioksit oranını arttıracağı için diyaframınızı rahatlatarak hıçkırığın durmasını sağlayabilir, ancak uzun süre geçmeyen hıçkırıklar için bir doktora görünmenizi öneririz.
Hıçkırığı geçirmek için bazı yöntemler:
- Derin nefes almak
- Diyafram masajı yapmak
- Sakız çiğnemek
- Soğuk su içmek
- Limonlu su içmek
- Nane kokusu almak
- Başınızı aşağı eğin ve boğazınızı gıdıklayın
Bu yöntemler işe yaramazsa, bir doktora başvurmak gerekir.
Hıçkırık için bazı ipuçları:
- Hıçkırıktan endişelenmeyin. Çoğu hıçkırık kendiliğinden geçer.
- Hıçkırığa neden olabilecek faktörlerden kaçının.
- Hıçkırık uzun sürerse, bir doktora danışın.