Güzel

Güzel, güzel, güzel. Nedir güzel? Acaba tarihte güzel kavramı nasıl tanımalnıyordu ve günümüzle farkları neler. Güzelim, güzelsin, güzeller.

Birkaç güzel hatun koyalım şuraya da gözümüz gönlümüz açılsın bir taraftan ayrıca.

Platon:
Güzel, her şeyden önce düşünülür dünyada ya da aşkın dünyada var olan bir kendinde şey’dir. buna göre bu dünyadaki bütün göreli güzelliklerin kaynağıdır.

Kant:
Nesneleri güzel diye yargılamak için beğeni gerekir, ancak sanatlar için de yani güzel nesnelerin üretilmesi için de deha gerekir.

Hegel:
Güzel, idea’nın görünümü ya da hissedilir yansıması olarak belirlenir.

Aristoteles:
Sanatsal güzel, ahlaki bir arınma sağlamalıdır: düşünülmüş, kurulmuş, öykünülmüş yarargözetmez tutkunun, tutkuları arındırıcı bir gücü vardır.

Baumgarten:
Estetik bilgi’nin temeli güzelliktir. güzellik, duyularımızla ayırdına vardığımız mutlak mükemmelliktir. güzellik, karşılıklı ilişkide bulunan parçaların birbirleriyle ve bir “bütün”le oluşturdukları uyum ve düzen’dir.

Winckelmann:
Sanatın yasası ve amacı, sadece güzelliktir: iyilikten soyutlanmış bağımsız güzellik.

Cherbuliez:
Güzellik varlıkların yapısında var olan bir şey değildir, ruhumuzun bir eylemidir. güzellik bir yanılsamadır. mutlak güzellik yoktur. fakat bizim kendine özgü ve kendi içinde uyumlu olarak düşündüğümüz şey, bize güzelmiş gibi gözükür.

Tolstoy:
Öznel bir bakış açısıyla, biz, bize özel bir tür zevk veren şey’e güzellik diyoruz. nesnel bir bakış açısıyla ise güzellik, bütünüyle mükemmel olan şey’dir ve biz onu yalnızca öyle kabul ederiz. aslında her iki güzellik kavramı da tek ve aynı şeye varır. şöyle ki, bir çeşit zevk almak söz konusudur. bir başka deyişle güzellik, bizde herhangi bir arzu uyandırmadan, bize zevk veren şeydir.

Nietzsche:
Br şeyi güzel olarak mi algılıyorsunuz? Demek ki yanlış algılıyorsunuz.

Ve Karacaoğlan:
Ben güzele güzel demem, güzel benim olmayınca. Muhanetin karın çekmem, gel deyip de gelmeyince.

Gelirim amma, döverler, bizi bu ilden kovarlar. Güzel olanı severler, ben ölürüm görmeyince.

Var ol yürü, var ol yürü, kara bağrın yere sürü. Dövün dövün ağla bari, benim gönlüm olmayınca.

Senin çağın geçer olur, bu dünyalar kime kalır? Tomurcuk gül gazel olur, vaktinde derilmeyince.

Karac’oğlan, sözün haktır, düşmanın dostundan çoktur. Bize hiç ayrılık yoktur, ya sen, ya ben ölmeyince.