Star Wars vs Star Trek, Coca-Cola vs Pepsi, Edison vs Tesla… Tarih ünlü rekabetlerle dolu. Bilgisayarların doğuşundan günümüz dijital çağa kadar uzanan bilişim endüstrisinin en büyük beş rekabetini listeledik.
İşte bilişim tarihinde en ünlü 5 rakip:
Apple vs Microsoft (Jobs vs. Gates)
Tüm zamanların en ünlü teknoloji rekabeti; Microsoft ile Apple arasındakidir, 80’lerin ortalarında şiddetlendi ve bugün çok daha az da olsa devam ediyor. İster PC, ister Mac, Windows, macOS, iPhone, Windows Mobile mı? Veya daha yakın zamanda iPad vs. Surface.
Yine de işler her zaman böyle değildi. İki şirket, 80’lerin başında Microsoft’un Apple II için yazılım geliştirmesiyle birlikte çalıştı. Hatta Bill Gates, şirketinin Mac’te Steve Jobs’tan daha fazla çalışanın olduğunu söyledi.
İkili, sonraki yıllarda karmaşık bir ilişki yaşadı. Kişisel bilgisayarı pazarında rakiplerdi, ancak Apple, Microsoft’un Mac için Word ve Excel gibi uygulamalar geliştirmesine bağlıydı, bu nedenle bazı teknolojilerini ana rakibine lisansladı. Diğer taraftan Apple, Microsoft ve HP’ye karşı sonunda kaybettiği bir telif hakkı davası açtı.
1997’ye kadar Apple, şirket Steve Jobs’u NeXT satın almasının bir parçası olarak geri getirmeden önce iyi durumda değildi. O yılki Macworld Expo’da Jobs, Apple’ın Microsoft ile Internet Explorer ve Mac için Office’in sürekli gelişimini görecek 5 yıllık bir anlaşma imzaladığını açıkladı. Microsoft ayrıca rakibine 150 milyon dolar yatırım yaparak onu iflasın eşiğinden kurtardı.
Sonraki yıllarda, Apple’ın yeniden dirilişi görüldü. iPod’lar şirketi yeniden havalı hale getirdi. “I’m a Mac, I’m a PC” reklamları yaklaşık dört yıl ve 66 bölüm boyunca yayınlandı ve Apple=hip PC=nerdy narrative anlatısını canlandırdı. İPhone, şirketi tartışmasız bir endüstri lideri yaptı ve daha sonra bazılarını tarihteki en baskın teknoloji şirketi haline getirdi.
Bugünlerde Microsoft ve Apple’ın verimli bir ilişkisi var gibi görünüyor ve bir şekilde artık aynı temel çıkarları gözetmiyor. Bir süredir iPhone’daki Siri sorguları için Microsoft’un Bing arama motoru kullanıldı. Mac ve iPhone için Office, kendine özgü bir şekilde gelişiyor. Alaycı reklamlar bir ölçüde hâlâ ortalıkta . Tim Cook, rekabet halindeyken, rekabet ettiklerinden daha fazla konuda ortak olabileceklerini söyledi. CEO, “Kin tutmaya inanmıyorum,” dedi.
AMD vs. Intel
Intel ve AMD onlarca yıldır varlar. Ancak her iki şirket de 60’ların sonunda kurulmuş olmasına rağmen, rekabetleri 20 yıllık bir geçmişe sahip. Başlangıçta işler iyi gidiyordu. Intel, 1976’da AMD ile çapraz lisans anlaşması yaptı ve 1982’de ikili, Intel’in Intel’in yonga kaynağı olmasını istemediği için bir teknoloji değişimi anlaşması imzaladı. PC üreticisi, x86 mikro işlemcisi için ikinci bir kaynak üreticisi talep etti, bu nedenle AMD’nin Intel’in ikinci nesil 286 yonga teknolojisine erişimini sağlayan bir anlaşma imzalandı.
80’li yılların ortalarında Intel, AMD’ye 386 mikro işlemcisine lisans vermeyi reddettiğinde ilişki dağılmaya başladı. AMD bunun rakibinin bir PC çip tekeli yaratma planının parçası olduğunu söyledi ve 1987’de Intel’i beş yıl önce imzaladığı sözleşmeyi bozmakla suçladı. AMD tahkim için dilekçe verdi ve bu nedenle ikili arasında yıllarca süren yasal savaşlar başladı.
1995 yılında şirketler, küresel bir anlaşmanın parçası olarak tüm davaları çözmeyi kabul etti. Intel 58 milyon dolar alırken, AMD 18 milyon dolar ve Intel’in 386 ve 486 yongalarında bulunan mikrokoda kalıcı bir lisans aldı. Bununla birlikte, daha fazla dava takip edildi ve sonuçta AMD’ye yönelik rekabete aykırı uygulamalara dayalı olarak Intel’e karşı 1,4 milyar dolarlık AB para cezası verildi.
2000’lerin başında AMD, başarılı Athlon yongalarıyla Intel’i ilk kez kolayca yeniyordu, ancak Intel’in Core mimarisinin tanıtımı ve bir tick-tock cycle modeline geçiş, AMD’nin on yıldan fazla bir süredir bütçe seçeneği olduğunu gördü.
Intel, PC pazarına büyük ölçüde hakim olmaya devam ederken, AMD son birkaç yıldır durmaksızın devam etti ve Ryzen ve Threadripper işlemciler sayesinde meraklı ve segmentinde ezici bir üstünlük kazandı. Bu teknolojik liderlik, Intel’in genellikle rakipsiz hüküm sürdüğü diğer alanlara yavaşça nüfuz etti, ancak AMD şimdi gerçek bir meydan okuma sunuyor: AMD’nin yıllardır hiç rekabetçi olmadığı yüksek kazançlı sunucu pazarı ve dizüstü bilgisayarlar.
AMD GPU’lar ayrıca oyun konsollarında da bulunuyor ve hem Sony hem de Microsoft, yeni nesil konsollarında Radeon grafiklerini paketliyor. Karşı cephede, Intel yakında GPU savaşlarına katılıyor ve mücadeleyi AMD’ye sadece tüketici pazarında değil, GPU’ların giderek daha önemli bir rol oynadığı veri merkezinde getiriyor.
Apple vs. Samsung
Piyasada pek çok Android telefon var, ancak çoğu insan için bu bir “Galaxy veya iPhone” dur. Cupertino şirketi, Apple’ın teknolojisini ve tasarımlarını çaldığı için Samsung’un rakip olmaması gerektiğini hiç şüphesiz savunacaktı. Dört düzine patent davası sayesinde, iki şirket yıllarca mahkemelerde birbirlerine dava açtı ve karşı dava açtı. Apple, bazı patentlerini ihlal ettiği için ABD’de Samsung’un bazı eski cihazlarını yasaklamayı bile başardı.
Yaklaşık on yıllık davadan sonra, şirketler Mayıs 2018’de yerleşti ve Apple’a Samsung’un rakip patentlerini ihlal ettiği için ödemek zorunda kaldığı 539 milyon dolar ödül verdi. Karar, o zamana kadar akıllı telefon işinde sadece iki liderden biri olarak konumlanan Samsung için bir kazanç olarak görülüyordu.
Tüketici tarafında, Apple hayranları, iPhone’un kullanım kolaylığı, uygulamalar ve tartışmalı bir şekilde stil söz konusu olduğunda başı çekeceğini söylerler. Öte yandan, Galaxy sahipleri size iPhone’ların çok pahalı olduğunu ve daha geniş özelleştirme yelpazesi, genişletilebilir bellek ve Android’in açıklığı sayesinde telefonlarının üstün olduğunu söyleyeceklerdir. Gerçek şu ki, her ikisi de amiral gemileri, her zamankinden daha fazla alanda eşit bir şekilde eşleştiriliyor.
Nintendo vs. Sega
Nintendo 1889’da bir oyun kartı şirketi olarak kuruldu, Sega ise kökenini Hawaii merkezli bir slot makinesi firması olarak 1940’larda kuruldu. Yıllar sonra bu ikili, oyun salonu makineleri, avuç içi oyun cihazları ve en ünlüsü konsollar dünyasında şiddetli rakipler haline geldi. Sega’nın atari oyunları, endüstrinin 1978 ile 1983 arasındaki altın çağında onu baskın bir güç haline getirdi, ancak Nintendo, Game & Watch el cihazlarıyla kendi başına bir başarı yaşıyordu. İkinci şirketin belirleyici anı, Donkey Kong’un 1981’de oyun salonlarına gelmesiyle geldi ve beraberinde belirleyici bir simge getirdi: Mario adında bir marangoz (1983’teki Mario Bros.’a kadar tesisatçı olmadı).
Nintendo, 1977’de, her biri Pong gibi tek bir oyunun altı versiyonuna sahip olan dört varyasyonda mevcut olan, Japonya’daki hızlı başlıklı Color TV-Game ile ev konsolu pazarına ayak bastı. Çok daha başarılı Aile Bilgisayarı veya kısaca Famicom’u 1983’te Japonya’da piyasaya sürdü, aynı gün Sega konsolunu – SG-1000 – piyasaya sürdü ve bu şirket için bir başarısızlık oldu.
İki makine sonunda güncellendi ve Kuzey Amerika’da piyasaya sürülmek üzere yeniden tasarlandı. Prototipi Nintendo Advanced Video System’in ezici bir yanıtla karşılaşmasının ardından Nintendo, 1985 yılında NES’i serbest bıraktı. Dönemin en çok satan konsolu olmaya devam etti ve Sega’nın Master Sistemi 1986’da Nintendo ile rekabet etmek için Amerika’ya geldi. makine, rakibinin popülaritesine yetişemedi.
Sonraki yıllarda şirketlerden daha güncel konsollar geldi: Super Nintendo Entertainment System (SNES) ve Sega Genesis. Ve bununla birlikte, en eski ve muhtemelen en ünlü konsol savaşlarından biri, rakipleri tuzağa düşüren sloganlarla birlikte geldi. “Genesis, Nintend’in yapmadığını yapar,” dedi Sega.
Bunu çeşitli konsollar ve el bilgisayarları takip etti ve Sonic the Hedgehog, Sega’yı bir süre zirveye taşımasına yardımcı olsa da, Nintendo’nun N64’ü ve Sony PlayStation’ın görünümü Sega’nın konsol çalışmaları için sonun başlangıcı oldu. Şirketin son – ve bazıları en iyi konsolu, 1998’deki Dreamcast’ti. Dreamcast, Kuzey Amerika ve Avrupa’da iyi sattı, ancak Japonya’da bir etki yaratmak için mücadele etti. PlayStation 2 geldikten kısa bir süre sonra Sega, Dreamcast’i durdurmaya karar verdi. Sonuncusu 2001 yılında montaj hatlarından çıktığında, yirmi yıllık Sega konsollarının sonu oldu.
Nintendo, oldukça başarılı bir video oyun şirketi ve konsol üreticisi olmaya devam ediyor. Nintendo Switch büyük bir başarı oldu ve şirket, Animal Crossing, Donkey Kong, Mario, Zelda, Metroid, Splatoon ve Pokémon gibi başlıkları içeren IP’sini her zamankinden daha fazla koruyor.
Bu arada, Sega artık esas olarak bir oyun geliştiricisi ve yayıncısı olarak hareket ediyor, mobil / akıllı telefon oyunları da dahil olmak üzere çeşitli platformlarda mevcut ve daha niş arcade işinde hüküm sürmeye devam ediyor. Ayrıca popüler kültürde, video oyunlarına dayalı filmler için yeni bir mihenk taşı oluşturan Sonic the Hedgehog filminin sonlarında göze çarpan çeşitli biçimlerde mevcuttur.
Google vs. Apple
HTC Ocak 2010’da iPhone’un en popüler özelliklerinin çoğunu paylaşan bir Android telefon piyasaya sürdüğünde Steve Jobs şunları söyledi: “Gerekirse son nefesimi harcayacağım ve bu yanlışı düzeltmek için Apple’ın 40 milyar dolarının her kuruşunu bankada harcayacağım.”
Android’i yok edeceğim çünkü o çalıntı bir ürün. Bu konuda termonükleer savaşa girmeye hazırım
Jobs
Yine de işler her zaman bu şekilde değildi. İlk iPhone 2007’de piyasaya sürüldüğünde, her cihaza Google arama, Google Haritalar ve YouTube yüklenmiş olarak kutudan çıktı. Ancak şirketlerin rekabetinin tohumlarını atan şey, Google’ın mobil başlangıç Android Inc.’i iki yıl önce satın almasıydı. Jobs, bunu kişisel bir ihanet olarak kabul ederek Android’e özellikle kızmıştı.
Google’ın o zamanki CEO’su Eric Schmidt, Android mobil platformu Kasım 2007’de duyurulduğunda Apple’ın yönetim kurulunda görev yapıyordu. İstifa etmeye ikna edildiği Ağustos 2009’a kadar bu pozisyonda kaldı. Böylece yasal savaş yılları başladı. Apple, HTC, Samsung ve Motorola Mobility bölümü gibi Google iş ortaklarına karşı patent davası başlattı. Jobs, 2010 yılında Schmidt’e şunları söylemişti: “Paranızı istemiyorum. Bana 5 milyar dolar teklif edersen, istemem. Bol param var. Fikirlerimizi Android’de kullanmayı bırakmanızı istiyorum, tüm istediğim bu.”
2012’de Apple, Google Haritalar’ı iOS 6’da kendi haritalama çözümüyle değiştirdiğinde ilişkiler düşük bir noktaya geldi. Yazılım o kadar kötüydü ki, Tim Cook lansmandan kısa bir süre sonra şahsen özür diledi. Hatta Haritalar patronu Scott Forstall’ın şirketten ayrılmasına bile yol açtı. Fiyasko, Apple’ın iOS için genel beta programını başlatmasının sebebidir.
Bu güne kadar, çiftin en iyi şekilde karmaşık olarak tanımlanan bir ilişkisi var (burada bir modele bakın?). İki şirket hâlâ birbirlerini çekiyor ve rakip ürünleri var, ancak Google Apple’ı iPhone’larda varsayılan arama sağlayıcısı olarak tutmak için her yıl Apple’a milyarlar ödüyor. Apple, bir iPhone veya iPad kullanıcısı arama sonuçlarında bir Google reklamını her gördüğünde indirim alıyorlar. Şirketler ayrıca YouTube gibi diğer alanlarda da işbirliği yapıyor.
CEO Tim Cook’un Facebook’a karşı daha büyük bir saplantıya sahip olduğuna inanılıyor ve bir rakip olarak Google konusunda daha rahat, aslında, kısa bir süre önce “(Google) arama motoru en iyisi” derken yakalandı. Son on yılın büyük bir bölümünde, Apple ve Google dünyanın en değerli markaları olarak en üst sıralarda yer aldı ve Google genellikle meyveli şirketin(apple) hemen altında yer aldı.
Gelecekteki Diğer Rekabetler
Bunların çoğu henüz ilk beşimize girecek tarihe veya vahşete sahip değil, ama birkaç yıl içinde kim bilir. En çok potansiyele sahip olduğunu düşünüyorsunuz?
- Nvidia vs. Intel vs. Qualcomm
- Big Tech vs. The U.S. government
- Microsoft vs. Amazon vs. Apple
- Google vs. Facebook
- Alibaba vs. Tencent
- Salesforce vs. Oracle vs. SAP
- Netflix vs. Disney vs. Amazon
- Tesla vs. the automotive industry
- SpaceX vs. Blue Origin